PC-euh? Jep, PCOS of Polycysteus Ovarieel Syndroom. Een aandoening waarrond nog veel onduidelijkheid hangt, maar die toch 1 op de 10 vrouwen treft. Een van de typische symptomen? Acne! En daar wil ik het vandaag even met je over hebben.
Wat is PCOS?
Polycysteus Ovarieel Syndroom is een aandoening die ik het beste kort even zo schets:
Poly: meerdere
Cysteus: vochtblaasjes (cysten)
Ovarieel: eierstok
Syndroom: een verzameling van symptomen en geen ziekte
Bij PCOS heb je minstens twee van deze symptomen:
- Geen normale menstruatiecyclus, maar een onregelmatige cyclus of een uitblijvende menstruatie (minder dan 8 menstruaties per jaar)
- Een verstoorde hormoonbalans en hogere levels testosteron die klachten veroorzaken zoals acne, haaruitval of (lichte) overbeharing
- Cysten op de eierstokken – dit is te zien op een echo
Klinkt dit herkenbaar voor je? Breng dan voor de zekerheid een bezoekje aan je gynaecoloog.
Waarom komt acne voor bij PCOS?
It’s all about hormones! Hormonen zijn verantwoordelijk voor de ontwikkeling van onze talgklieren. Het is vooral tijdens onze puberteit dat we een overschot aan mannelijke hormonen (androgenen) zoals testosteron aanmaken die de productie van talg stimuleren.
Maar bij PCOS raakt die balans verstoord: door een overproductie van insuline wordt er ook meer mannelijk hormoon aangemaakt. Dat zwengelt de talgproductie dan weer aan, waardoor je dus een te vette huid krijgt. De talg stapelt zich op en verstopt je poriën. Als daar dan nog bacteriën bij komen, ontstaan er (onderhuidse) ontstekingen en krijg je dus acne. Bij PCOS verschijnen die puistjes vaak op je kaaklijn, maar ook op je wangen, kin en nek.
Uit studies blijkt trouwens dat 27% van de vrouwen die last heeft van acne na hun puberteit ook de diagnose PCOS krijgt.
Hoe pak je acne bij PCOS aan: do’s & dont’s
Helaas pak je PCOS niet op 1, 2, 3 aan. Vaak heb je ook begeleiding nodig van een expert die je helpt om alle symptomen op een allesomvattende manier aan te pakken en die ook je levensstijl en eetpatroon onder de loep neemt. Helaas zullen veel huisartsen je vertellen dat er geen enkele link is tussen voeding en acne.
Dat is een fabeltje! Omring je dus in elk geval met de juiste experts.
Wat een huisarts wel kan doen? Een antibiotica- of Roaccutane-kuur voorschrijven. Dat kan je klachten tijdelijk verbeteren, maar onthoud dat het een kortetermijnoplossing is. Je pakt er de oorzaak van het probleem niet mee aan, waardoor de acne later nog terug kan komen.
En er is meer: antibiotica tast ook je darmen aan, terwijl een gezonde darm net zo belangrijk is bij PCOS en acne in het algemeen. Ook Roaccutane heeft heel wat nare bijwerkingen, zoals een droge huid, uitslag, jeuk en velletjes.
Ik schreef het daarnet al: je voeding heeft invloed op je acneklachten. Zuivel is een product waarvan men denkt dat het je talgproductie stimuleert en dus meer kans op acne geeft. Bovendien verhogen melk en andere zuivelproducten je insulineniveau, door de stof Insulin-like Growth Factor 1 (IGF-1). Ga voor jezelf dan ook eens na hoeveel melk, yoghurt, room of andere zuivelproducten je gebruikt en of je ze misschien kan vervangen.
Misschien raadde je huisarts de anticonceptiepil aan om je acne te verminderen? Ook dan is het opletten geblazen: je neemt wel dagelijks hormonen in die je hormoonbalans beïnvloeden, maar ze herstellen je natuurlijke balans niet. Stop je dan met de pil? Dan bestaat de kans dat je acne (des te harder) terugkomt. Ook niet onbelangrijk: met de pil is je maandelijkse bloeding geen echte menstruatie. Het is dan ook pas wanneer vrouwen stoppen met de pil dat ze eigenlijk PCOS hebben.
Je merkt het al: ik kan boeken over PCOS schrijven. De belangrijkste takeaway die ik hoop dat je onthoudt, is dat er veel factoren invloed hebben op je PCOS-acne zoals voeding, hormonale disbalans of een vitaminetekort. Grijp dan ook niet alleen naar medicatie als dé oplossing, maar kijk samen met een expert hoe je je binnenkant kan herstellen en de buitenkant, zoals je huid, kan ondersteunen.
XOXO
Keshia
